Co to jest dom energooszczędny?
Dom energooszczędny to budynek, którego zapotrzebowanie na energię, niezbędną do ogrzania i wentylacji jest niższe niż tradycyjnym domu. Najczęściej przyjmuje się, że energooszczędny budynek nie powinien zużywać więcej niż 70 kWh/m2/rok, choć w programie dopłat do budownictwa energooszczędnego NFOŚ określił górną granicę zużycia energii na 40 kWh/m2/rok.
Energooszczędne budownictwo opiera się na trzech elementach:
- odpowiednia architektura wykorzystująca darmową energię słoneczną
- wysoka szczelność budynku osiągnięta dzięki zastosowaniu szczelnej warstwy izolacja
- energooszczędne i ekologiczne instalacje wykorzystujące odnawialne źródła energii
Architektura
Projekt domu energooszczędnego może mieć dowolny kształt, lecz dobre parametry najłatwiej jest osiągnąć przy budynku o zwartej bryle, pozbawionej lukarn, wykuszy i balkonów, przykrytej prostym dachem – płaskim, dwuspadowym, ewentualnie czterospadowym. Istotnym kryterium jest stosunek powierzchni przegród zewnętrznych do kubatury budynku – im jest niższy tym lepsze standardy może osiągnąć gotowy dom.
Wybierając projekt należy zwrócić uwagę na lokalizację pomieszczeń oraz rozkład okien. Niezwykle ważne jest odpowiednie rozplanowanie wnętrza uwzględniające kierunki świata i zmiany nasłonecznienia. Pomieszczenie niewymagające stałego napływu słońca – garaż, pomieszczenie gospodarcze, składzik - najkorzystniej jest ulokować w północnej części domu. Natomiast pomieszczenia strefy dziennej – salon, pokoje do pracy i nauki, pokoje dziecięce – wymagają dobrego doświetlenia, dlatego warto umieścić je w części południowej i zachodniej. Strona wschodnia to z kolei doskonałe miejsce dla kuchni i sypialni. Szerokie przeszklenia najkorzystniej jest zaplanować w południowej elewacji – stała obecność słońca pozwoli na największe zyski cieplne.
Termoizolacja
Doskonałe parametry cieplne to w dużej mierze zasługa izolacji, która musi być zastosowana na ścianach domu energooszczędnego. Stopień izolacyjności jest wyrażany przez współczynnik przenikania ciepła U – im jest on niższy, tym mniejsza jest ucieczka ciepła przez przegrodę. Przyjmuje się, że w domach energooszczędnych współczynnik ten powinien wynosić Umax = 0,20 W/m2K. Aby uzyskać takie parametry należy zastosować ciągłą izolację na wszystkich przegrodach zewnętrznych: ścianach, podłodze, fundamentach i dachu lub stropie. Izolacji wymagają także ściany wewnętrzne oddzielające pomieszczenia mieszkalne od nieogrzewanego garażu. Grubość warstwy ochronnej powinna być dobrana do rodzaju przegrody. Dobre parametry uzyskują domy, w których grubość izolacji wynosi odpowiednio: podłoga na gruncie – 15 cm, ściany zewnętrzne – 20 cm i dach i strop nad poddaszem – 30 cm. Niezwykle istotna jest staranność wykonania warstwy izolacyjnej, która pozwoli ograniczyć występowanie mostków termicznych.
Szczelne okna
Dom energooszczędny wymaga zastosowania przeszkleń o
podwyższonych parametrach termicznych – powinny one cechować się
współczynnikiem przenikania ciepła na poziomie
U = 0,8 W/m2K. Obecnie na rynku dostępne są okna zbudowane z dwóch
lub trzech fabrycznie sklejonych ze sobą szyb, przy czym kilkucentymetrowa
przestrzeń między szybami jest wypełniona gazem szlachetnym.
Dobra jakość powietrza
W domach energooszczędnych standardem jest instalacja wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. W budynkach o szczelnych ścianach, utrudniona jest naturalna wymiana powietrza, dlatego należy zastąpić ją systemem mechanicznym. Dzięki zastosowaniu rekuperacji, ubytki ciepła zostają skutecznie ograniczone – wykorzystywane jest ciepło, które w przypadku tradycyjnego domu, ulatnia się wraz ze zużytym powietrzem. Jeśli dodatkowo inwestor zdecyduje się na gruntowny wymiennik ciepła, napływające powietrze zostanie od razu podgrzane.
Ekologiczne instalacje
Wybierając sposób ogrzewania warto rozważyć instalację rozwiązań ekologicznych pozwalających nie tylko na zmniejszenie opłat za eksploatacje, ograniczenie szkodliwej emisji gazów, ale także na, chociażby częściowe, uniezależnienie się od dostawców energii. W domu energooszczędnym znakomicie sprawdzi się pompa ciepła, która w przeciwieństwie do tradycyjnych pieców grzewczych, czerpie ciepło ze źródeł odnawialnych – ziemi, wody lub powietrza. Warto wykorzystać również profity płynące ze słońca – instalacja paneli solarnych pomoże przygotować ciepłą wodę użytkową, z kolei ogniwa fotowoltaiczne zamienią energię słoneczną w elektryczną. Inwestor może także rozważyć budowę przydomowej oczyszczalni ścieków, niewielkiej elektrowni wiatrowej oraz systemu odzysku wody deszczowej.
Wyróżniki budynku energooszczędnego:
- zwarta bryła, prosta konstrukcja dachu
- odpowiednie usytuowanie na działce
- architektura słoneczna
- okna i drzwi o niskim współczynniku przewodzenia ciepła
- doskonała izolacja wszystkich przegród zewnętrznych
- brak mostków termicznych
- instalacja wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła
- zastosowanie energooszczędnego systemu grzewczego np. pompy ciepła
- możliwość wykorzystania energio słonecznej do grzania wody (panele solarne) i produkcji prądu (ogniwa fotowoltaiczne)
- zastosowanie sprzętu AGD i RTV oraz oświetlenia z najwyższej klasy energetycznej, co pozwoli na ograniczenie zużycia energii
Zobacz projekty domów energooszczędnych
Czytaj więcej o energooszczędnym budownictwie
Czytaj również:
-
WięcejRecepta ENERGO
Zastosowanie rozwiązań zawartych w recepcie energo przynosi energooszczędność domu, zmniejsza koszty ogrzewania, zapewnia jednocześnie efektywność ekonomiczną oraz najwyższy komfort użytkowania.
